Elektronik Ticaret’in Kuralları Yeniden Yazıldı

Elektronik Ticaret (E-ticaret) sektöründe haksız rekabete ve tekelleşmeye son veren yasa teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda 1 Temmuz 2022 tarihinde kabul edilmesinin ardından 7 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.

Yasa ile pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılması, pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amaçlanıyor.

Mevcut Yasa’ya Ekleme Yapıldı

6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a çeşitli bentler eklendi ve çıkarıldı. Bu düzenleme doğrultusunda yasada şu tanımlara yer verildi:

f) Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcıyı,

g) Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıyı,

ğ) Elektronik Ticaret Ortamı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformları,

h) Elektronik Ticaret Pazar Yeri: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret ortamını,

ı) Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS): Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, elektronik ticaret verilerinin toplanması, bu verilerin işlenerek istatistiki bilgilerin üretilmesi amacıyla Bakanlık tarafından oluşturulan ve bu Kanun kapsamında kayıt ve bildirim yapılabilmesine imkân sağlayan bilgi sistemini,

i) Net İşlem Hacmi: İptal ve iadeler hariç olmak üzere, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı için aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı için ise elektronik ticaret pazar yeri niteliğini haiz olmayan kendine ait elektronik ticaret ortamları üzerinden belirli bir dönemde yapılan sözleşme ve verilen siparişler için düzenlenmesi gereken nihai fatura veya fatura yerine geçen belge değerleri toplamını,

j) Ekonomik Bütünlük: Bir kişinin, bir ticaret şirketinin doğrudan veya dolaylı olarak paylarının en az yüzde yirmi beşine ya da oy haklarının çoğunluğuna veya onu yönetebilecek kararları alabilecek payına sahip olmasını, şirket sözleşmesi uyarınca yönetim organında karar alabilecek çoğunluğu oluşturan sayıda üyeyi seçme hakkını haiz olmasını, kendi oy haklarının yanında bir sözleşmeye dayanarak tek başına veya diğer pay sahipleriyle birlikte oy haklarının çoğunluğunu oluşturmasını, bir ticaret şirketini sözleşmeye bağlı olarak hâkimiyeti altında bulundurmasını veya bu hâllere bağlı olarak bu kişiyle bağlantılı tüm ticaret şirketleri ve bu kişiye ait işletmeler arasındaki ilişkiyi ya da pay sahibi olup olmadıklarına bakılmaksızın birden fazla ticaret şirketinin aynı kişi veya kişiler tarafından yönetilmesini.

Hukuka Aykırı İçerik

6563 sayılı Kanunun 9’uncu maddesi “Hukuka Aykırı İçerik” başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirildi:

“Diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça, aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili ‘hukuka aykırı hususlar’dan sorumlu değildir.”

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğundan haberdar olması hâlinde, bu içeriği gecikmeksizin yayımdan kaldırarak hukuka aykırı hususu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirir.

Haksız Ticari Uygulamada Bulunulamaz

6563 sayılı Kanuna “Elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar” başlığı altında aşağıdaki ek madde eklendi.

“Elektronik ticarette haksız ticari uygulamada bulunulamaz. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilir.”

Hizmet Sağlayıcının Yükümlülükleri

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı aşağıdaki hususlara uymakla yükümlü:

Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunamaz veya bu malların satışına aracılık edemez. Bu malların, farklı elektronik ticaret ortamında satışa sunulması hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamaz ve birbirinin tanıtımını yapamaz. Bu hüküm, toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret dışındaki satışlardan elde eden kişilerin markasını taşıyan veya marka kullanım hakkını haiz olduğu mallar hakkında uygulanmaz.

Kanun 2023‘te Yürürlüğe Girecek

Kanun’un 12’inci Maddesi’nde yürürlüğe ilişkin şu bilgiler yer alıyor:  

a) 8’inci maddesiyle 6563 sayılı Kanuna eklenen ek 2’inci maddenin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri 2022 takvim yılına ilişkin net işlem hacimlerine de uygulanmak üzere 1 Ocak 2023 tarihinde,

b) 8’inci maddesiyle 6563 sayılı Kanuna eklenen ek 2’inci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi ve onuncu fıkrası ile 10’uncu maddesiyle aynı Kanuna eklenen ek 4’üncü maddenin altıncı fıkrası 1 Ocak 2024 tarihinde,

c) Kanun’un diğer hükümleri 1 Ocak 2023 tarihinde, yürürlüğe girer.”