e-Ticaret Modelleri

Son yıllarda hızlı bir biçimde gelişme gösteren ve pandemi ile beraber insanların eve kapanmasına paralel olarak katlanarak artan elektronik ticaret (e-ticaret) fiziki olarak mağazada satış yapan orta ve küçük boyutta işletmeleri olumsuz etkilerken. E-Ticaretin tüketicilere rahatlık sağlıyor olması güzel; ancak e-ticaret siteleri ekonomi ve ticaret kurallarına ne kadar ve ne ölçüde uyumlu? Nasıl hizmet verdikleri bir tartışma konusu. Önüne gelen e-ticaret sitesi açıyor. e-Ticaret sitelerinin formatı da tüketici açısından kullanılabilir ve kolaylık sağlar durumda değil.

e-Ticaret modellerine baktığımızda hızlı ticaret (QCommerce), küresel pazarda ve ülkemizde hızla yaygınlaşıyor. Bu modelde sipariş edilen ürün dakikalar içinde tüketiciye ulaştırılıyor. Bu modelin yükselmesinin en büyük nedeni ise gıda satışı yapan yeni oyuncuların e-ticaret pazarına girmesi.

Daha çok ikinci el ticaretine yönelik ‘tüketiciden tüketiciye’ satış (Doğrudan Tüketiciye Satış Modeli) ise Türkiye’de telefon, tablet, ayakkabı, kıyafet kategorilerinde öne çıkıyor. Ülkemizde bu trendin daha da yaygınlaşacağı öngörülüyor. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bu satışı ne şekilde denetleyebileceği bir muamma olarak karşımızda duruyor.  

Doğrudan Tüketiciye Satış Modeli’nde özellikle yurt içinde gıda alanında faaliyet gösteren firmalar ile kişisel bakım ürünleri ve kozmetik alanında faaliyet gösteren girişimlerin yatırımlarının  olduğu görülüyor.

2023 yılında Amerika’da da e-ticaret kanalı üzerinden gerçekleşecek ‘Doğrudan Tükeyiciye Satış Modeli’nde ticaret hacminin 175 milyar Dolar’a yükselmesi bekleniyor.

e-Ticarette ele alınan konulardan biri de sosyal ticaret. Sosyal ticaret, kullanıcıların e-ticaret sitelerine yönlendirilmeden uçtan uca tüm alışveriş deneyimini sosyal medya platformları üzerinden yapması olarak tanımlanabilir. ABD’de 14 yaş üstü, en az bir kere sosyal medya üzerinden alışveriş yapan tüketici sayısı 2020 yılında yüzde 25.2 artış göstererek 80.1 milyon kişiye ulaştı. Bu rakamın 2023 yılında 101.1 milyon kişi olması bekleniyor. 

Tüketicilerin online platformlara kalıcı bir şekilde geçişi ve e-ticaretin büyümesi, güvenlik endişeleriyle temassız alışverişe yönelme, sosyal medyanın artan önemi, fiyat indirimleri, kurumsal bütünlük ve sosyal sorumluluk bu beklentiler arasında yer alıyor. 

e-Ticaret Lojistik Pazarı Büyüdü

Küresel e-ticaret lojistik pazarı, 2020’de yüzde 27.3 oranında büyüdü. e-Ticaret operasyonlarında lojistik ve taşımacılık da ele alınan bir başka konu. Küresel e-ticaret lojistik pazarının, 2020-2025 yılları arasında yüzde 8.6 oranında birleşik büyüme göstermesi bekleniyor.