Dijital Tabanlı İşletmeler Neden Yaygın?
Dijital
tabanlı işletmeler neden bu kadar yaygın? Sorusunun cevabı elbetteki günümüzde
teknolojinin bu kadar üst düzeyde kullanılması ve yaygın olmasında saklı….
Büyük teknoloji firmalarının çoğu da, dijital tabanlı işletmeler olarak
görülebilir.
Konuya ilişkin bir araştırmada dijital piyasaların
çoğunun düşük arama maliyetlerinden yararlanabilen bir yapı sunduğu öne
sürülürken; dijital platformların ticaretin verimini de arttırdığının üzerinde
duruluyor. Dijital iletişimin bir organizasyon içinde birimler arasındaki
araştırma iş birliğini arttırdığı da belirtiliyor.
İşletmelerde arama maliyetlerinden çok izleme
maliyetlerine vurgu yapılırken, firmalarda araç içi bilgisayar kullanımı; araçta
gerçek zamanlı konum bilgisi kullanımını da teşvik ediyor. Dolayısıyla dijital
teknolojinin benimsenmesi verimlilik artışına neden oluyor.
Firmada bilişim teknolojisi nasıl kullanılmalı?
Firma içinde bilişim teknolojisi kullanma ve bilişim
teknolojisi alma kararlarının tek bir merkezden mi verileceği, yoksa birimlere mi
havale edileceği konusundaki tercihler tartışma konusu oluyor. Dijital süreçlere
ihtiyaç duyan firmaların daha az yetki devrettikleri ifade edilirken, bilgi
teknolojisinin firmalarda koordinasyonun kolayca sağlanabilmesine yol açtığının
üzerinde duruluyor. Bu noktada da uluslararası işe alım ve dışkaynak
kullanımında bir artış gözleniyor. Uluslararası kaynak kullanımının yeni bir
olgu oladığı değerlendirmesi yapılırken; bununla birlikte uluslararası dijital işgücü
piyasasının son yıllardaki yükselişi, uluslararası işe alımlarda farklı bir yol
sunuyor. Standartlaştırılmış bilgiye sahip çevrimiçi platformların, gelişmekte
olan ülkelerin işçilerinden orantısız ölçüde yararlandığı gözleniyor. Zaman
zaman çevrimiçi işgücü piyasaları bazı önemli zorluklarla karşı karşıya da kalabiliyor.
Dijital Malları Çoğaltma
Malların, mevcut kalitede bir azalma olmaksızın herkes
tarafından tüketilmesi orijinal bilgi kullanımının da artmasına yol açıyor. Sıfır
marjinal maliyet ekonomisi ve rekabet dışı malların; üreticilerin,
tüketicilerin veya her ikisinin de lehine değişebildiği gözlenirken; bu da
bireylerin, bilgi tabanlı malların rekabet dışı doğasının tüm faydalarından
yararlanmasını sağlayabiliyor.
Dijital ürünlerin birlikte paket satışının yapılması,
rekabet dışı bilgi malları ekonomisinde basit ve faydalı bir düşünce olarak
nitelendiriliyor.
Dijital Kamu Mallarının Temini
Özel aktörlerin neden kamu malları üretmeyi tercih
ettikleri bir tür bilmece olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, standart
kamu malı modellerinde görülmeyen iki temel faydanın altını çiziyor. Biri,
bireysel olarak açık kaynak kodla işverenlere becerilerini gösterme yolu. Diğer
yol da şirketler için açık kaynak kodlu yazılımın kalitesini arttırmak. Dijital
kamu mallarında devlet sponsorluğunun önemine değinilirken, dijital
teknolojinin rekabetçi olmama niteliği, gelişmekte olan ülkelerde müşteri ve
çalışanların, internete erişim koşuluna bağlı olarak; aynı bilgiye gelişmiş
ülkelerdeki kadar erişmelerini mümkün kılabiliyor.
Yapılan araştırmada, rekabet dışı dijital bilgi ve
eğitim materyallerinin kamusal internet ağı üzerinden yayımlanmasının eğitim
kaynaklarının daha eşit dağıtılmasını sağlayacağı vurgulanıyor. Bununla
birlikte, dijital malların yaygın kopyalama kapsamı dışında tutulmamasından
dolayı refahın düşebileceği uyarısında bulunuluyor. Kopyalama konusu telif
hakları politikasını da beraberinde getiriyor.
Dijital Piyasalar Telif Hakkını Nasıl Etkiliyor?
Dijital piyasalar telif hakkı politikalarını nasıl
etkiliyor? Dijital teknoloji kamusal mallar yaratırken, sıfır maliyetli üretimde
spam yani istenmeyen e-postalar gibi kamusal sorunlar gündeme gelebiliyor. Bu
da çevrimiçi suçlar yaratabiliyor. Dijital spamla ilgili bir diğer örnek de
otomasyonu dijital teknolojilerce sağlanan istenmeyen telefon aramaları.
Dijital bilginin rekabetçi olmayan niteliği nedeniyle
telif hakkı olup da yayımlanan tek bir ürün, milyonlarca insan için yararlı
olabiliyor. Bu nedenle de telif haklarının uygulanması, dijital ekonomi
literatürünün başlıca odak konularından biri haline geliyor. Çoğaltma
maliyetlerindeki değişimin neden olduğu telif hakkı politikasına ilişkin bir
diğer güçlük de, “Başka firmaların dijital içeriği kopyalama ve bir araya
getirme teşebbüslerinin kolaylaşması”olarak gösteriliyor.
Dijitalleşmenin Ekonomi Açısından Sonuçları
İnsanların dijital medya tüketimine ve çevrimiçi
ürünler satın almaya daha fazla zaman ayırmaları ve iş dünyası ile devletin
giderek daha fazla dijital teknoloji kullanması, daha genel bir soruyu akla
getiriyor. Bilginin atomlar yerine bitler halinde depolanması refahı nasıl
etkilemektedir? Araştırma, çoğaltma, aktarma, izleme ve doğrulama
maliyetlerinin düşmesinin ekonomi üzerinde etkileri var mıdır? Sorusuna da
cevap arıyor.
Literatür bu soruyu ayrıca enine boyuna dört farklı
biçimde ele alarak; ülke, bölge, firma ve müşteri düzeyindeki etkiler noktasında
cevap arıyor.
İnternet kullanımının bireyler ve kırsal alanlar için
yararları olduğu artık bir gerçek. Araştırmada, kent alanlarının da daha
kaliteli internet içeriğine sahip olmaları gerktiğinin üzerinde duruluyor. Konu
ile ilgili YouTube yayınına da aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=33yQdhvvjaY&t=39s
Yorumlar
Yorum Gönder