Modern Bilişim 1945’te Doğdu


Modern bilişim tarihi; bilinenin aksine 1960’ların Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Savunma Bakanlığı’nın kullandığı ilk İnternet ağı olan ARPANET’le değil, 1945’te 2’inci Dünya Savaşı esnasında geliştirilen teknolojilerin ticarileşmesi ile başlamış.  

Kullanılan ilk bilişim makineleri, bilgiyi alma ve depolamada düşük kapasiteyle hızlı hesaplamaya odaklanmışlar. 1950’lerin başında manyetik çekirdekli bellekler, dijital bilginin depolanmasını verimli hale getirmiş. Zamanla depolama teknolojisiyle beraber yazılım ve donanım endüstrileri hızla gelişmiş; böylece bilgiyi işleme ve yeniden üretme yaygınlaşmış.

Bilişimdeki yükseliş ise 1960’larda internetin kullanılmaya başlamasıyla sağlanmış. Bu yükselişin ivmelenmesi ise düşük maliyetli ticari bilgisayarlar arası iletişimin artmasıyla olmuş. Uzun bir mesajı, ağ üzerinden gönderilebilen ve alındığında yeniden bir araya getirip kısa mesajlara dönüştüren paket anahtarlamanın icadına gerekli fonu DARPA (The Defense Advanced Research Projects Agency-Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı) sağlamış. DARPA’nın fon sağladığı araştırmacılar, internet iletişimini belirleyen özel paket anahtarlama standartları da geliştirmiş. ABD Ulusal Bilim Kurumu 1980’lerde Aktarma Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü kullanan bir ağı yönetmeye başlayarak uygulaması kolay sadece araştırmacılara açık olan güvenilir bir altyapı kurmuş.

Modern ticari internet 1990’da doğmuş. Ticari internet, bu süreçte önemli rol oynayan üniversitelerle birlikte hızla yayılmış. Zamanla yeni teknolojiler, kademeli olarak

TCP(Transmission Control Protocol) /IP(Internet Protocol) tabanlı iletişim metodlarının birleştirilmesiyle oluşturulan bu ilk internet üzerinde gelişmiş. Web tarayıcılar, arama motorları, çevrimiçi alışveriş, sosyal ağlar, mobil iletişim protokolleri, güvenlik standartları, müşteri ilişkileri yönetim sistemleri ve diğer birçoğu bu teknolojiler arasında bulunuyordu….Bu teknolojiler ve diğer teknolojiler zamanla veri toplama ve kullanımını arttırmış.

Bu süreçte de ticari internet faaliyetlerinin çeşitli yönlerini kimin kontrol etmesi gerektiği cevap bekleyen bir soru olmuş. Standartlar üzerinde uzlaşma genellikle endüstri ve akademiden temsilcilerin bulunduğu komitelerce sağlanmış. İnternetin ticarileşmesi, ticari karlardaki rekabet nedeniyle standart geliştirmeyi yavaşlattığını ortaya koymuş.

Ağ Tarafsızlığı

Veri iletimi dijital teknolojinin önemli bir boyutu haline geldikçe ‘ağ tarafsızlığı’ meselesi önemli bir araştırma ve politika odağı olmuş. Ağ tarafsızlığı, internet hizmet sağlayıcısının, tüm verilere aynı şekilde muamele etmesi anlamına geliyor. Hangi tür içerik sağlayıcı ya da içerik olursa olsun şirketler, daha yüksek hız için bir internet hizmet sağlayıcısına para ödemezler. Ağ tarafsızlığı tartışması, internet hizmet sağlayıcısının içeriği kontrol edip etmemesi gerektiği üzerinedir….

Ağ tarafsızlığı, son yıllarda tüm dünyada internet hizmet sağlayıcıları ve siyasi karar mercilerince sorgulansa da internet hizmetlerinde tarihsel bir ağ tarafsızlığı normu geçerli. Ağ tarafsızlığının faydaları ve maliyetlerinin ilgili ortama bağlı olduğu belirtiliyor.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

e-Ticaret Yönetmeliği’ne Danıştay Ayarı

Veri Depolamanın Geleceği

Sanal Dünyanın Bilgi Avcıları