Bilgisayar Kullanımı Çocukta Otizme Yolaçıyor

Çocukların, 0-3 yaş arasında yani erken yaşta bilgisayar kullanımı otizme yol açıyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Teknoloji Bağımlılığıyla Mücadele Komisyonu, konuya ilişkin hazırlamış olduğu bir raporda kurumlar ve aileler için öneriler paketi sunuyor. Raporda, erken dönemde bilgisayara çok fazla maruz kalan çocuklarda, otistik benzeri birtakım belirtiler yaşanabildiğine dikkat çekiliyor.

Ben de teknoloji her daim gündemdeki yerini koruduğu için ve çocukların da teknolojiye merakları her geçen gün arttığı için; raporu yeniden gündeme getirmek istedim. Bilişim bağımlılığında ebeveynlerin anahtar rol oynadığının vurgulandığı komisyon raporunda, 12 yaşından önce çocuklara kesinlikle akıllı cihaz alınmaması gerektiğinin altı önemle çiziliyor. Raporda, daha çok pazarlamaya dönük olarak hazırlanan ve 3 yaş öncesi ‘dijital bakıcılık’ olarak nitelendirilen; çocuğu susturma, yedirme, uyutma amacıyla kullanılan teknolojilerin kesinlikle kullanılmaması öneriliyor.

Raporda ayrıca, televizyon programlarında olduğu gibi 

video oyunlarının da akıllı işaret sistemiyle sınıflandırılması, aşırı veya kötüye kullanım ile istismar vakalarında alarm sistemi geliştirilmesi, oyunda aşırı sürelerle kalındığında puan kaybetme yönteminin uygulanması öneriliyor.

Dil Gelişimini Aksatıyor

Raporda, teknolojiye 1 yaşından sonra maruz kalan çocukların dil gelişiminde aksaklık ve beyin zarlarında incelik tespit edildiği aktarılıyor. Teknoloji kullanan 18-24 aylık bebeklerin yaşama uyum becerileri, öz yönetim, uyum, sosyal yaşam, toplumsal davranışlar gibi adaptif/uyum davranışlarından daha düşük puanlar aldıkları belirtiliyor.

Ayrıca, uzmanlar 0-6 yaş, özellikle de 0-3 yaş arasında anne-babanın çocuklara kazandırdıkları davranışların çok önemli olduğunu vurguluyorlar. Ve bu yaşlardan sonra bu davranışların çok da değişmediğine işaret ediyorlar. Bu dönemde anne-baba eğer çocuk önünde teknolojiyle uğraşıyorsa, çocuk da doğal olarak anne-babayı taklit ediyor.

Dijital Bakıcıya İhtiyaç Yok

Komisyon raporunda çocukların 0-3 yaş aralığında cep telefonu, bilgisayar, tablet gibi cihazlara maruz bırakılmaması gerektiğinin altı çizilirken; teknolojinin çocuğa ödül ya da ceza olarak sunulmaması ve dijital bakıcı olarak (çocuğu susturma, yedirme, uyutma gibi) kullanılmaması gerektiğine de vurgu yapılıyor.

Raporda, restaurantlarda veya alış-veriş merkezlerinde (AVM) anne-babaların çocuklarla ilgilenme külfetinden kaçınmamaları öğüdünde bulunulurken, ebeveynlere tablet, cep telefonu veya benzeri cihazların temin edilmesi hizmetlerinden kaçınılması gerektiğinin önemine işaret ediliyor ve yüz yüze iletişimin esas alınmasının önemli olduğu kaydediliyor.  

Erkekler Oyun Kızlar Telefon

Öte yandan, uzmanlara göre erkek ergenlerde bilgisayar oyunları, kız ergenlerde ise akıllı telefon ya da sosyal medya ile ilişkili bağımlılık davranışları daha sık görülüyor.

Rapor 3 Bölümden Oluşuyor

Bilişim teknolojileri bağımlılığının etkilerinin incelenerek olası zararlarının bertaraf edilmesi ve bu teknolojilerin kontrollü kullanımının sağlanması için yapılması gerekenlerin saptanması amacıyla kurulan TBMM Teknoloji Bağımlılığıyla Mücadele Komisyonu’nun hazırladığı rapor, 21 Mayıs 2020’de TBMM Başkanlığı’na sunuldu. 11 Şubat 2021 tarihinde  TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen rapor, 3 bölüm halinde düzenlendi. Birinci bölümde teknoloji bağımlılığının tanımı, yaygınlığı, belirtileri, sebepleri, dünya ve Türkiye'deki genel durumu ile tedavi yöntemlerine yer verildi. İkinci bölümde kamu ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) teknoloji bağımlılığı kapsamında yürüttükleri mücadele faaliyetlerine yer ayrıldı. Üçüncü bölümde ise teknoloji bağımlılığının önlenmesine yönelik tedbirlere ilişkin çözüm önerileri ve ayrıntılara ilişkin bir uygulama takvimi yer aldı.