Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’ne ‘Büyüme’ ve ‘Açılım’ İmkanı

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kanununda yapılan değişiklikle, Değerlendirme Kurulu kararı üzerine Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca izin verilmesi halinde Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TGB-Teknopark) yönetici şirketi içinde bulunduğu şehrin başka bir bölgesine de yani bölgesi dışında da kuluçka merkezi açabilecek.

Teknoloji Bölgeleri’ne ilişkin yeni hükümler içeren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edildi.

TBMM Genel Kurulu’nda 28 Ocak 2021 tarihinde yapılan görüşmelerden sonra  teklifin tümü elektronik olarak oylandı. 298 milletvekili oy kullandı ve 297 milletvekili ‘kabul' oyu verdi. Bölgelerde alt yapı, idare ve Ar-Ge binası, atölye ve kuluçka merkez inşası ile atölyelerde kullanılacak makine, ekipman, yazılımlar, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek olan kuluçka programları Bakanlıkça bütçeye konulan ödenekle sınırlı olmak üzere karşılanabilecek.

Teklife göre, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren Teknopark firmaları ve Ar-Ge Merkezleri için yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 1 milyon ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince teşviklerden yararlanılması için bu tutarın yüzde 2’sinin pasifte geçici bir hesaba aktarılması sağlanabilecek. Bu kapsamda aktarılması gereken tutar 20 milyon TL ile sınırlı olacak.

Teklifle, teknoloji firmalarının Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında alacakları teşviklerin süresi 31 Aralık 2023 tarihinden 31 Aralık 2028 tarihine kadar uzatılıyor. Ve firmaların kullanımı için 'Elektronik Mühür' uygulaması getiriliyor.

Girişim Sermayesi Fonlarına Destek

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, kamudan Girişim Sermayesi Fonları’na destek sağlanması bekleniyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinden teknoloji, teknolojik üretim ve yenilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla Girişim Sermayesi Fonları’na destek bütçesi aktarabilecek.

Destek Personeli Teşvik Uygulaması

Değişiklikle, teknoparklarda destek personeli teşvik uygulamasının kapsamı genişletildi. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, Ar-Ge ve tasarım personeli sayısının yüzde 10’unu aşamazken, toplam personel sayısı 15’e kadar olan bölge firmaları için bu oran yüzde 20 olarak uygulanacak.

Esnek Çalışma İçin Düzenleme

Yapılan değişiklikle, Ar-Ge Merkezi ve Teknoparklara esnek çalışma imkanı getirildi. Bu işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde 20’sini aşmamak kaydıyla dışarıda geçirilen sürelere ilişkin gerekçelere ilave olarak ilgili personelin bölge veya merkez dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilebilecek.

Proje Değerlendirmelerini Yönetici Şirket Yapacak

Değişiklikle, Ar-Ge Merkezinde Proje Değerlendirmelerini Teknopark Yönetici Şirketin yapması öngörülürken, 5746 Sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilişkin yerindelik ve uygunluk denetimlerinin bakanlıkça yetkilendirilmiş Teknoloji Geliştirme Bölgeleri şirketleri tarafından gerçekleştirileceği ve denetimlerde nihai kararın bakanlıkta olacağı belirtiliyor.

Sermaye Desteği Genişletildi

TGB içindeki teknoloji şirketlerine veya kamu tarafından Girişim Sermeyesi Desteği almış Girişim Fonlarından ya da bu fonların yatırım yaptığı fonların yatırımından yararlanan şirketlere doğrudan sağlanan sermaye destekleri, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde 10’unu ve öz sermayenin yüzde 20’sini aşmayacak. Kurum kazancının tespitinde indirim uygulaması korunarak, indirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 1 milyon liraya arttırıldı.

Temel Bilimler Tanımı Değiştirildi

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (4691sayılı) ile Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da (5746 sayılı) yapılan değişiklikle, “Temel Bilimler Tanımı”  “Desteklenecek Programlar” olarak değiştirildi. Kanundaki değişiklikle, dışarıda eğitim için geçirilen sürelerdeki en az 1 yıl çalışma şartı kaldırılırken, bölge sınırı değişikliğinin yanında bölgenin iptali yetkisi de Cumhurbaşkanı’na veriliyor.

Yönetici Şirket Üst Yöneticileri Yönetmelikle Atanacak

Teknopark Yönetim Kurulu tarafından yönetici şirket genel müdürlüğü üst yönetimine atanacaklarda aranacak nitelikler yönetmelikle belirlenecek. Yönetici şirket; bölgeye ait planlama ve projelendirmenin yapılması, gerekli alt yapı ve üst yapı hizmetleri ile bölge için gerekli her türlü hizmetlerin yürütülmesi, kuluçka merkezi ve teknoloji transfer ofislerinin kurulması, Ar-Ge veya tasarım projelerinin değerlendirilmesi ve projesi uygun görülen girişimciler yönetmelik usul ve esaslarıyla ortaya konulacak.  

Kamu yararı kararı, yönetici şirketin başvurusu üzerine Bakanlıkça verilecek.
Bakanlık, bölgede bu kanunda belirtilen amacın dışında faaliyet gösteren yönetici şirketi uyaracak ve belirli bir süre vererek, amacına uygun faaliyette bulunulmasını isteyecek. Bu sürenin sonunda, yönetici şirketin, amacı doğrultusunda faaliyet göstermediğinin tespit edilmesi durumunda, bakanlık görevli mahkemeye başvurarak mevcut yönetici şirketin yönetim kurulu üyelerinin görevlerinin sona erdirilmesini, şirketin yönetimi için kayyum tayin edilmesini ve yönetici şirketin tasfiyesini isteyebilecek. Yönetici şirketin tasfiyesine mahkemece karar verilmesi halinde, şirket ve yöneticilerin hak ve yükümlülükleri ile sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, bakanlık, yönetici şirketin mülkiyetinde olan bölgeye ait araziyi ve üzerindeki taşınmazları kamulaştırabilecek ve bölgenin yönetimini başka bir yönetici şirkete verebilecek.

Elektronik Mühür Uygulaması

Taknopark Kanunu kapsamında 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’na ‘ek madde’ eklendi. Ek madde ile “Elektronik Mühür” uygulaması getirilirken, Elektronik Mühür, başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve mühür sahibinin bilgilerini doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri olarak tanımlanıyor.

Elektronik mühür sahibinin; kamu kurum ve kuruluşları, kamu idareleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları, kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile yargı mercileri ve noterlikler olduğu belirtiliyor.

Elektronik mühürün, elektronik belgenin veya verinin mühür sahibi tarafından oluşturulduğu vurgulanıyor. Elektronik mühürün, resmi mühür dahil her türlü fiziki mühür ile aynı hukuki niteliği taşıdığı dile getiriliyor.

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarının kanunlarda yer alan elektronik imza ile ilgili hak, yetki ve yükümlülüklerinin, elektronik mühür hakkında da uygulandığının altı çiziliyor.