Dijital Temizlik…

Son günlerin en popüler terimi ya da konusu “Temizlik”. Maddi temizlik, manevi temizlik ve Corona Virüs Vakası ile birlikte gündeme gelen her alanda temizlik…Temizlik maddeleri, dezenfektanlar ve hijyen malzemeleri bu günlerde hiç olmadığı kadar değer kazandı ve çokça satışı yapılıyor. Bahar dönemini yaşadığımız bugünlerde “Bahar Temizliği” ile birlikte; “EvdeKal”an insanlar her alanda temizlik yapıyor. Bunlardan birisi de “Dijital Temizlik”.

Dijital temizlik; dijital araç ve gereçlerin temizlik maddeleriyle temizlenmesini yani fiziksel temizliği kapsadığı gibi; aynı zamanda da ‘dijital alan’ temizliğini; geçmiş bloglarımda da gündeme getirdiğim üzere internet temizliğini, uzay temizliğini ya da uyduların temizliğini bir anlamda kapsıyor…

Bir diz üstü ya da masa üstü PC (bilgisayar), temel olarak ana kart, işlemci, ekran kartı ve hard disk bileşenlerinden oluşuyor. Hard disk bir PC’nin tüm dosya ve içeriğini kapsıyor; bu yükü azaltmak için de tüm dosyalar tek tek gözden geçirilir veya ‘format’ atılır. Format da bir temizliktir. Aynı yöntemi akıllı cep telefonumuz ve diğer dijital cihazlarımız için de uygulayabiliyoruz.

Dünyada 2 milyara yakın web sitesi; çok sayıda blog ve bir o kadarda terk edilmiş, güncellenmeyen internet ya da web sitesi var. Korsan tarzında yerleşen arama motorları ve forumlar da karmaşanın bir parçası. Adeta web sitesi çöplüğüne dönüşmüş halde olan internette, bilgilerin doğruluğu ve kaynağı tartışılmadan servis ediliyor. Doğru ve nitelikli bilgi arayan kullanıcı zor durumda kalıyor…Web sitelerindeki standartsızlık, görüntü ve bilgi yoğunluğuna teknik aksaklıklar da eklenince; bütün bunlar kullanıcıyı yoruyor ve okuma isteği bırakmıyor…

Türkiye’de kamu web sitelerinde getirilmesi düşünülen düzenleme ve standart; özel internet sitelerinde de uygulamaya geçirilmeli bence…Web sitesinin kolay kullanılır, sade ve yazıların çok uzun olmaması kullanıcı sayısının artmasında çok önemli faktör. Web sitesi, şirket, kurum ya da bir yayının imajı; bu yüzden site yaptırırken, kurumsal tanıtımınızı da yapacak profesyonel bir site olmalı…

Web sitelerinin kapladığı hacmin ve bilginin belirlenmesine yönelik bir araştırma var mı bilmiyorum. Eğer yoksa da böyle bir araştırmanın en kısa sürede yapılmasına ihtiyaç var sanırım. Büyük Veri’nin (Big Data) yönetilmesinde önemli ayaklardan biri de bu…

Öte yandan, televizyon yayınları (TV), cep telefonları (mobil) ve diğer haberleşme alanları başta olmak üzere; 5G (5. Generation Mobile Technology) ve Nesnelerin İnterneti (IoT-Internet of Things) veya M2M (Machine to Machine) ya da 4.0 Sanayi Devrimi teknolojilerinin en büyük destekçisi olan uzaydaki (dünya yörüngesindeki) uydular ‘Küresel İklim Değişikliği’nin veya ‘Küresel Isınma’nın (buzulların erimesi) en büyük ‘etkeni’ olarak gösteriliyor...Uzmanlar, işlevini tamamlayan ve ‘Uzay Çöpü’ olarak yörüngede bulunan uyduların ise güneş enerjisinin verimliliğini düşürdüğünü savunuyor…

Kullandığımız ve hayatımızı kolaylaştıran teknojolojilerin ve internetin sürdürülebilirliğinde önemli unsur olarak görülen ‘uydular’ın, dünyanın sürdürülebilirliğine ise tehdit oluşturduğu uzmanlarca ifade ediliyor. Bu öngörülerin sonuçlarını önümüzdeki yüzyıllar gösterecek elbette…Uydu şirketleri, yazılan çizilenlerden etkilenmiş olacaklar ki uzaydaki “çöp” niteliğindeki; görevini tamamlamış başı boş uyduların imhası için çeşitli projeler planlayıp; bu projeler üzerinde çalışma sürdürüyor. ‘Uzay Kirliliği’ ‘Uzay Çöplüğü’, ‘Uzay Çöpü’ ya da ‘Uzay Enkazı’ deyimlerini gündemlerine alan uydu ya da uzay şirketlerinin sahip oldukları uyduların yanında; askeri uyduların da azımsanmayacak sayıda olduğu dillendiriliyor.

Dijital Dağınıklık Tehlike Yaratıyor

Dijital dağınıklık şirketleri tehlikeye atıyor! Dünyanın her köşesinden şirketler, çalışanlarının dijital dağınıklığı önleme sorumluluklarını bilmemesi nedeniyle verilerini korumakta zorlanıyor. Dijital belge ve dosya sayısının artmasına rağmen bunların nasıl yönetileceğinin düşünülmemesi güvenlik sorunlarına yol açıyor. Siber Güvenlik ve Yazılım Şirketi Kaspersky’nin hazırladığı “İş Yerlerindeki Dijital Dağınıklığı Düzeltmek” başlıklı küresel raporda, iş yerlerindeki dijital dağınıklığın oluşması ile buzdolabı düzenlemek gibi insan alışkanlıkları arasında bir bağ bulunduğu ortaya koyuluyor. Yapılan araştırmada, buzdolabının düzenli olduğunu söyleyen on kişiden dokuzu (Yüzde 95) dijital çalışma hayatı için de aynı şeyi söylemiş.

Dijital dağınıklık; şirketin tamamen göremediği veya nasıl saklandığı ve kimlerin erişebildiği konusunda kontrol sahibi olmadığı, işle ilgili dosya, belge ve verilerden oluşuyor. Çalışanların yüzde 72’sinin kime ait olduğu anlaşılabilen belgeleri veya hassas verileri iş yerinde sakladığı düşünüldüğünde, bir güvenlik riskinin ortaya çıktığı görülüyor. Bu belge ve veriler sızdırıldığında şirketlerin, çalışanların ve potansiyel olarak müşterilerin itibarına veya maddi durumuna zarar gelebiliyor.

Dijital Dağınıklıkla Mücadele

Dijital dağınıklıkla mücadele şirketler için zorlu bir süreç. Bunun en önemli adımlarından biri ise bu dağınıklıktan kimlerin sorumlu olduğunu bulmak. Çalışanların yaklaşık dörtte üçü (yüzde 71), e-postalara, dosyalara ve belgelere kimlerin erişebileceğinden sorumlu olan kişilerin kendileri değil de yöneticiler ve bilgi teknolojileri (BT) veya güvenlik ekipleri olduğunu düşünüyor. BT ve güvenlik ekipleri çalışanların dosya ve klasörlere erişimini kontrol edebilse de bu insan hatasının tamamen önüne geçemiyor. Kazara veya isteyerek, çalışanlar erişim bilgilerini iş arkadaşlarına veya şirket dışındaki kişilere verebiliyor veya yeni ortak çalışma araçları ile BT yöneticilerini atlatabiliyor. Aynı anda birden fazla belge üzerinde çalışan kişilerin tümü, dijital dağınıklığa yol açabilecek hareketlerden kaçınma sorumluluğunu taşıyor.

Rapora göre, çalışanların günlük yaşantısındaki alışkanlıklar ile dijital dağınıklık arasında bir ilişki bulunuyor. Kaspersky Global Satışlardan Sorumlu Başkan Yardımcısı Maxim Frolov, “Veri miktarı katlanarak arttıkça, şirket yöneticileri de dijital dağınıklığın ve beraberinde getirdiği güvenlik risklerinin farkına varmalı” diyor.

Dijital dağınıklık hakkında hazırlanan raporun tamamına www.kaspersky.com adresinden ulaşabilirsiniz.  

“Bilgisayarını Temizle Günü”

Dünyada her yıl Şubat ayının ikinci pazartesi günü kutlanan ‘Bilgisayarını Temizle Günü’, bu yıl 10 Ocak 2020 tarihine denk geldi. Dünyada 500 milyondan fazla kullanıcıyı koruyan Bitdefender Antivirüs, daha hızlı ve temiz bir bilgisayara sahip olmak isteyen kullanıcılar için 10 adımda bilgisayar temizliği ipuçlarını sıraladı:

1. Fiziksel olarak temizleyin. Bilgisayarınızın performansını artırmanın kolay bir yolu, dikkatlice temizlemekten geçiyor. Unutmayın ki toz, kir ve diğer atıklar bilgisayarınızın fanını tıkayabilir ve hava akışını engelleyerek aşırı ısınmasına neden olabilir. Bilgisayarınızın kapalı olmasına dikkat ederek içerisinde bulunan tozların temizlenmesini tavsiye ediyoruz. Bu, bilgisayarınızın optimum hızda çalışmasına yardımcı olacak.

2. Diskleri birleştirin. Kullanıcılar, bilgisayar bakımlarını aylık olarak yapmalı ve disk birleştirme işlemlerini es geçmemeli. Disk birleştirme sonucunda bilgisayarınızın daha verimli çalıştığına tanık olacaksınız. Bu işlemi Windows kullanıyorsanız, Başlat > Disk Temizleme > Disk Birleştir adımlarını takip ederek gerçekleştirebilirsiniz.

3. Verileri harici disklerde depolayın. Bilgisayarınıza dosya kaydetmek sabit diskinizdeki boş alanları ciddi derecede tüketiyor. Yüzde 85 veya daha fazla dolu bir sabit disk, bilgisayarınızın hızını da etkiliyor. Bunun önlemini, büyük miktarda veri depolamanın harika bir yolu olan harici disklerle alabilirsiniz.

4. Tarayıcı sekmelerini kapatmayı unutmayın. Bir kerede çok fazla tarayıcı sekmesinin veya programın açık olması bilgisayarınızın RAM'ini zorlar ve yavaşlamasına neden olur. Basit bir yükseltme ile RAM’inizi artırabilirsiniz. Windows Görev Yöneticisi’ni açarak bilgisayarınızın RAM kullanımını kontrol etmeyi unutmayın.

5. Kullanılmayan programları kaldırın. Nadiren kullandığınız programları kaldırarak bilgisayarınızda yer açabilirsiniz. Bu özelliği Windows bilgisayarlarda Denetim Masası’nda yer alan Programlar ve Özellikler sekmesinde gerçekleştirebilirsiniz.

6. Virüs taramasını gerçekleştirin. Unutmayın ki, çeşitli yollarla bulaşmış virüsleri siz fark etmeyebilirsiniz ancak bu durum bilgisayarınızı oldukça yavaşlatıyor. Yapılacak en iyi şey, antivirüs yazılımı kullanarak genel bir bilgisayar taraması yapmaktır. Bitdefender Total Security 2020

 ile bilgisayarınızın virüslere karşı daha dayanıklı olmasını sağlayabilirsiniz.

7. Güncellemeleri etkinleştirin. Bilgisayarınızın temel güncellemeleri otomatik olarak indirmesine ve yüklemesine izin verin. Güncellemelerle bilgisayarınızın güvenliğini ve performansını artıracağınızı unutmayın. Windows kullanıcıları için, Bilgisayarım > Özellikler > Otomatik Güncelleştirmeler bölümündeki “Otomatik Olarak İndir ve Yükle” seçeneğinin işaretli olduğundan emin olun.

8. Tarayıcı geçmişini düzenli olarak temizleyin. Ziyaret ettiğiniz web siteleri tarafından oluşturulan çerezler, web tarayıcınız tarafından saklanıyor. Tarayıcınızın daha hızlı çalışmasına yardımcı olmak için tarayıcı geçmişinizi düzenli olarak temizlemeniz gerekiyor. Kullanılan tarayıcının geçmiş sekmesine tıklayıp, tarama verilerini temizle diyerek bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

9. Bilgisayarı yeniden başlatın. Eğer bilgisayarınızı çok kullanıyorsanız, haftada bir ‘yeniden başlat’ seçeneğini denemenizde fayda var. Bilgisayarı yeniden başlatmak, bilgisayar hafızasını temizlerken, çalışmaya başlayan tüm hatalı işlemlerin ve hizmetlerin kapanmasını da sağlayabiliyor.

10. Bilgisayarın açılış hızını kontrol edin. Bilgisayarınızı açtığınızda kaç programın otomatik olarak açılacağını kontrol etmeyi unutmayın. Bu işlem bilgisayarınızın hızlı açılmasına yardımcı olacaktır. Windows kullanıyorsanız, “Çalıştır” bölümüne gidip “msconfig” komutunu yazmanız halinde bilgisayarı açtığınızda otomatik olarak başlatmak istemediğiniz programları kaldırabilirsiniz. Bununla birlikte tüm işletim sistemleri için Bitdefender Antivirüs’ün açılış iyileştirici özelliğini kullanarak açılış hızını artırabilirsiniz.