Türkçe ‘Dijital Öykü’yle Dünya Dili Olabilir Mi?

Kendi kişisel deneyimimle; üniversite yıllarımda ve sonrasındaki iş yaşamım da; sinemaya giderek çokça izlediğim uluslar arası filmlerden (Türkçe altyazılı) edindiğim izlenimle söyleyebilirim ki ‘dil ritmi ve konuşma temposu’ açısından (fonetik bilimi) dünyanın en güzel dili İngilizce ise ikinci de ‘Türkçe’dir…Geçmişte Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) spikerlerinin sunumları ve konuşmalarıyla bayıldığım; hatta aşık olduğum Türkçe, bana göre ‘dünya dili’ olabilecek nitelikte bir dil…

Kayseri Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Gürkan Tabak, hazırladığı ‘doktora tezi’nde Türkçe’nin dünya dili olabilecek nitelikte bir dil olduğu algısını oluştururken; Türkçenin ‘Yabancı Dil’ olarak öğretiminde ‘dijital öykü’ kullanımının etkili olacağına geniş yer ayırmış…Türkçe, ülkemiz dışında başta Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) olmak üzere; Balkan Ülkeleri’nde, Kafkaslarda, İran’da ve Orta Asya ülkelerinde de konuşuluyor. Ayrıca iş için Avrupa’ya yerleşen Türk nüfusu da anadilinden kopmayarak Türkçe konuşmaya devam ediyor.

Erciyes Üniversitesi bünyesinde yürütülen ‘Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Kursu’nda okuma öncesi etkinliklerde dijital öykü kullanarak yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe’yi öğrenmeleri ve sevmeleri sağlanıyor. Dijital öykü kullanarak yabancı uyruklu öğrencilerin belirlenmiş konularda ‘metne yönelik’ arka plan bilgilerini oluşturmaları ve geliştirmelerine de katkı veriliyor.

Gürkan Tabak’ın “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Dijital Öykü Kullanımı” başlıklı araştırmasında Türkçe öğretiminde ‘okuma’ öncesi etkinliklerde dijital öykü kullanarak öğrencilerin okuma sürecinde karşılaştıkları problemleri çözebileceklerine de vurgu yapılıyor.

Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından da desteklenen araştırmanın ‘Bilimsel Etiğe Uygunluk’u da tescillenerek, bu çalışmadaki tüm bilgilerin, akademik ve etik kurallara uygun bir şekilde elde edildiğinin altı çiziliyor.

‘Veri Toplama’ Araçları Dikkat Çekiyor

Araştırmada dokümanlar, gözlemler, görüşmeler, ses kayıtları ve araştırma günlükleri ‘veri toplama’ araçları olarak kullanılırken; Farklı kaynaklardan elde edilen veriler tüme varım ve tümden gelim analizleri kullanılarak incelenmiş ve yorumlanmış…Araştırma sonucunda dijital öykülerin öğrencilerde metne yönelik bakış açısı ve ön bilgiler kazandırdığı görülmüş. 

Araştırmanın ayrıca, öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini metne çektiği, zengin bir öğrenme ortamı oluşturduğu ve hatırlamayı kolaylaştırdığı da tespit edilmiş…Dijital öykülerin bir materyal olarak okuma öncesi etkinliklerde kullanımının, arka plan bilgisinin inşası için öğrencilere hem bilişsel hem de duyuşsal avantajlar sağladığı da tespitedilmiş…

Araştırmada ayrıca, “Yabancı dil eğitiminde görsel ve işitsel araçlar, öğretimin daha etkili olmasını sağlamakta, öğrenci ilgisini derse çekmekte, verbalizmi (Verbalism-Bir iki kelime veya cümle ile anlatılacak olayı, uzun uzun cümlelerle anlatarak, gereğinden fazla cümle kullanma) azaltmakta ve sınıf içinde doğal ortamın oluşmasına zemin hazırlamaktadır” düşüncesine de yer verilmiş…

Araştırma kapsamında, Türkiye’de son dönemde ilgi duyulan ve çalışmalara konu olan ‘dijital öykü’lerin Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılmasının yanı sıra, yabancı uyruklu öğrencilerin önceden bilgi sahibi olmadıkları veya yetersiz bilgilerinin olduğu (Türk kültürü ve Türkiye ile ilgili konular) belirli konularda bilgi kazanmalarında kullanıldığı da belirtilmiş.

Başka bir araştırmada ise ‘Dijital Öyküleme Yöntemi’nin öğrencilerin akademik başarı ile öğrenme ve ders çalışma stratejilerine olumlu etkide bulunduğuna işaret edilmiş ve bu etki etraflıca incelenmiş…