Her Sektöre Lazım; Drone’lar

İnsansız Hava Araçları (İHA) olarak da nitelendirilen drone’lar, savunma, reklamcılık, güvenlik (yangın söndürme, trafik kontrolü, kritik tesislerin ve altyapı sistemlerinin kontrol edilmesi ve gözetlenmesi, elektrik santralleri, fabrikalar, limanlar, boru hatları), doğal felaketlerde arama, kurtarma ve yardım ulaştırma, iletişim ve yayın, spektral ve termal analiz, ticari fotoğrafçılık, havadan haritalama, tarım alanlarının ve ürünlerin gözlenmesi, kargo taşımacılığı alanlarında faaliyet gösteriyor.

Kullanım amacına göre üretilen drone'lar, gövde, kontrol kartı, motor, pervaneler, batarya, alıcı ve uzaktan kumanda gibi bileşenler barındırıyor.

Drone'lar, akıllı telefon ya da tabletlerden kontrol edilebildiği gibi; doğrudan uzaktan kumandalar vasıtasıyla da uçurulabiliyor. 

20.yüz yılda öncelikle savunma alanında kullanılan drone'lar, her ne kadar son yıllarda tanınmaya başlansa da artık ticari amaçlı olarak da kullanılıyor.

Drone'lar, kısa mesafelerde taşımacılık ve teslimat alanlarında da kullanılıyor. Bu ürünlerle posta dağıtımları birkaç farklı ülkede başlatılmış durumda. Benzer şekilde internet üzerinden verilen yemek siparişlerinin dağıtımı da bu ürünlerle yapılabiliyor.

Teslimatların zor olduğu coğrafi bölgelerde, nakliye işlemleri drone'larla gerçekleştiriliyor.

Ancak, drone'ların teslimat yapabilmeleri için belirli kriterler var; çünkü tüm siparişlerin drone’la dağıtılması olanaksız gibi gözüküyor.

Kargolar drone’la taşınıyor

Son dönemlerde, dünyanın en büyük e-ticaret şirketlerinden biri Amazon’un kargo şirketi Prime Air’ın yanında birçok e-ticaret sitesi de, sipariş teslimatlarını drone ile gerçekleştirmek için çalışma yapıyor.

Türkiye’de de birçok faaliyetinin yanında kargo taşımacılığında da önemli yer edinen Posta ve Telgraf Teşkilatı (PTT) bu alana ilişkin çalışma yapıyor.

MNG ve Aras Kargo da Ar-Ge merkezlerinde bu teknolojiyi gündeme aldı.

Öte yandan drone kargoculuğu şirketi Zipline, küçük bir Afrika ülkesi olan, Ruanda da kargo faaliyetleri için lojistik şirketi UPS ile danışmanlık anlaşması imzalamıştı.

DHL Express de Almanya’dan Kuzey Denizi’ndeki Juist adasına kurye taşımacılığı gerçekleştirdi. Drone’a bağlı özel bir konteyner içerisine yüklenen eşya kontrol merkezinden idare edilerek adada bulunan DHL Express ofisinin bahçesindeki istasyona indirildi.

NASA ve Virginia Tech Üniversitesi'nin başlattığı 'Let's Fly Wisely' adlı projede, ABD'de ilk kez yasal olarak drone taşımacılığı yapıldı. Proje kapsamında, kırsal alanlara ilaç iletmenin zorluklarına dikkat çekildi. Avustralyalı drone firması Flirtey’nin ise konuyla ilgili çalışmalar yaptığına çeşitli haber kaynaklarında rastlandı.

Yasal düzenlemelerde “drone”

Amerika Federal Havacılık İdaresi, drone uçuşlarına yönelik yaptığı düzenlemeyle, 25 kilogramın altındaki drone’lara, sadece gündoğumu ve günbatımı arasında kalan zaman diliminde uçma izni veriyor. Kumandayı sağlayan kişi, uçuş belgesi almak zorunda.

Ağırlığı 25 kilogramdan başlayan drone, Türkiye’de,‘İnsansız Hava Aracı (İHA)’ olarak tanımlanıyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SGHM), İHA Kayıt Sistemi’ni devreye sokmuştu. Kayıt altına alınan her drone özel bir kimliğe sahip oluyor.

Drone’ların kaydı da Türk Hava Araçları Tescili’ne yapılıyor. Mevcut yönetmeliğe göre drone’ların yerden yüksekliğinin 120 metreyi geçmesi gerekiyor. Drone’lar yapılardan en az 50 metre uzakta uçmak zorunda.

Ezber bozan sürücüsüz elektrikli araçlar

Toyota, geçtiğimiz dönemlerde Las Vegas'taki Tüketici Elektroniği Fuarı'nda (CES), Amazon, Uber ve Pizza Hut ile ortaklaşa bir otonom (sürücüsüz) elektrikli araç geliştirdiğini duyurmuştu.

e-Palet olarak adlandırılan otonom elektrikli araçta ön cam ve sabit koltuklar bulunmuyor; araç “bir kamyon, taksi, mobil bir otel” olarak kullanılabiliyor.

Google, Volvo ve Ford’un da insansız kara taşıtı (otomobil), merkezi kontrol ile idare edilen trenler ve insansız kargo gemileri konusunda ortak çalışmalar yürüttükleri duyumları sık sık gündeme geliyor.