Türkiye 4. Sanayi Devrimine Hazır Değil

Avrupa Birliği (AB) ile ilişkisi muallakta olan Türkiye, dördüncü sanayi devrimine de henüz hazır gözükmüyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun, A.T. Kearney iş birliği ile hazırladığı “Readiness for the Future of Production Report 2018-Üretimin Geleceği için Hazırlık Raporu”nda yer verilen 100’ü aşkın ülke, performanslarına göre dört gruba ayrılıyor. Bu ülkeler, öncü ülkeler, yüksek potansiyel taşıyan ülkeler, gelişmekte olan ülkeler ve geçmişte kalan ülkeler olarak sıralanıyor.

Yapılan değerlendirmeye göre, Dördüncü Sanayi Devrimi’ne ABD, Singapur, İsviçre, İngiltere, Hollanda en hazır ülkeler olarak görülüyor. Avrupa ülkelerinin çoğunluğunun yanı sıra Çin, Japonya ve Güney Kore Dördüncü Sanayi Devrimi’ne hazır ülkeler arasında yer alıyor.

Hazır ülkeler sınıfına giren 25 ülke mevcut durumda küresel Gayri Safhi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 75’ini üretiyor. Bu ülkeler mevcut ekonomik güçleriyle, dönüşüme hazır yapılarıyla ve şimdiden hazırladıkları stratejileriyle Dördüncü Sanayi Devrimi’nin meyvelerini toplayarak aradaki farkı daha da açacak gibi görünüyor.

Almanya 2011 yılında Endüstri 4.0 hamlesiyle dijitalleşmeye başlayan ilk ülkeler arasında yer aldı. Japonya ise Toplum 5.0 Programı’yla sadece üretim süreçlerini değil, toplumu da yeni teknolojik dönüşüme hazırlamaya başladı. İngiltere Endüstriyel Strateji, Singapur Akıllı Sanayi Hazırlık Endeksi ile Dördüncü Sanayi Devrimi’ne hazırlanma konusunda adımlar attı.

Avrupa Komisyonu ise Dördüncü Sanayi Devrimi’nin endüstride üretim, lojistik ve tüketim modellerini nasıl dönüştürdüğünü ve geliştirdiğini araştırıyor. Hazırlanan aksiyon planı; dijitalleşme, siber-fiziksel sistemler, endüstriyel nesnelerin interneti, büyük veri, bulut bilişim, robotik sistemler ve yapay zekâ üzerine Avrupa’nın belirleyeceği stratejiyi kapsıyor.

“Geleceğe yeterince hazırlanmıyor”

Dördüncü Sanayi Devrimi’nde Türkiye’nin konumunun da değerlendirildiği raporda,100 ülke arasında hazırlık bakımından 57’nci sırada yer alıyor. Raporda, Türkiye’nin güçlü bir üretim yapısına sahip olmasına karşın, ancak ‘geleceğe yeterince hazırlanmayan’, ‘geçmişte kalan’ ülkeler arasında bulunduğu bilgisine yer veriliyor.

Küreselleşmenin etkisiyle büyüyen, yabancı yatırımcılarla geleneksel sanayi yapılarını kuran; ‘geçmişte kalan ülkeler’ değerlendirmesinde yer bulan ülkeler, artan maliyetlerle birlikte ucuz iş gücü avantajını başka ülkelere kaptırma riskiyle karşı karşıya. Değişimin itici güçleri konusunda kötü bir performans sergileyen bu ülkeler için raporda, “kurumsal bir yapı kurmaz, insan sermayesini geliştirmez, inovasyon yapmazsa daha da gerilere düşecek” deniliyor.

General Elektrik (GE) Türkiye Blog Sayfası’nda Üretimin Geleceği için Hazırlık Raporu-2018 üzerinden yapılan değerlendirmede; “Ülkemizin coğrafi konumu ve düşük iş gücü maliyeti gibi özelliklerinin artık küresel rekabetçilik açısından yeterli olmadığı bilinen ve sıkça dillendirilen bir gerçek” bilgisine yer veriliyor. Değerlendirmenin devamında da “Bu nedenle ülkemizin üretim merkezi yerine, inovasyon merkezi olarak gelişen global pazarda kendine yer bulması gerekiyor” ifadesi kullanılıyor.